Yurt dışında iş bulmak neden zor? Bölüm 1

• "Yurtdışında çalışmak neden bu kadar zor?"
• "Kaç kişi yurt dışına gidip çalışabilir?"
• "Barmenlik, mağazacılık vb. temel işler için yabancı dil bilgisine sahip olmak mı, yoksa belli bir diplomaya sahip olmak mı gerekiyor?"

Bu ve benzeri sorular bizlere her gün soruluyor ve sorulmaya da devam edecek. Bu yazıyı yazmamızdaki amacımız soruların önüne geçmek değil, sebep arayan adaylara gerçek ve mantıklı cevabı daha detaylı bir şekilde anlatabilmektir.  

Bölüm 1: Şirketlerin Gözlükleri

Bir iş arayan olarak işe alıma genellikle çok rahat bir süreç, rahat bir mesele olarak bakarız. Yurt dışında işe alım sürecinde A'dan Z'ye yüzlerce adayla çalışmış bir firma olarak adaylara ilk tavsiyemiz bu beklentiyi kökten değiştirmekle başlıyor: yurt dışında işe alım yapmak sandığınızdan çok daha zor! Eğer bu gerçeği kabul edersek mantıken kendimize şu soruyu sorabiliriz: Bu zorluğun sebebi ne!?

Öncelikle yurt dışında iş arama sürecine adayın gözüyle bakmanın yanı sıra karşı tarafın yani firmanın ve firmanın bulunduğu ülkenin gözüyle de bakmaya çalışmalıyız. . Burada 2 "gözlük" var: Biri şirketin "gözlüğü", diğeri ise yabancı devletin "gözlüğü".

Bu yazımızda öncelikle yurt dışında istihdam sürecine firmaların gözünden bakmaya çalışacağız:

Özel şirketlerin, maliyetlerini azaltmak ve karlarını artırmak için, benzer deneyime sahip yerli meslektaşlarından daha iyi bir ücretle, mümkün olduğu kadar çok vasıflı yabancı işgücünü işe almakla her zaman ilgilendiklerini söylemeye gerek yok. Bu firmaların yabancı işgücünü ülkelerine çekmelerindeki asıl ciddi noktadır. 

Ancak bir şirketin yerleşik ekibine yabancı işgücünü çekmek ve onların farklı kültürden insanlarla kaynaşmasını sağlamak hiç de kolay bir iş değil.

Yabancı bir çalışanın yabancı dil bilgisi, karakteri, kendine özgü ulusal gelenekleri vb. işe alım şirketinin kesinlikle ciddi düşünmesini sağlar. Örneğin, A şirketinin X departmanında 3-5 Ukraynalı çalışanı varsa bu, şirketin Rusya'dan en az bir çalışanı o departmana çekmesinin potansiyel bir sorun olabileceği anlamına geliyor. Aynı şekilde İran ve Yahudi milletlerinin bir araya gelmesi halinde de bu gerçekleşebilir. Dünya çapında aktif ve pasif olarak iş arayan yaklaşık 500 milyon aday bulunmaktadır. Aktif, adayın işsiz olduğu ve acilen çalışmaya ihtiyacı olduğu anlamına gelir. Pasif, adayın herhangi bir işte çalıştığı ancak herhangi bir nedenle işini değiştirmeye ilgi duyduğu anlamına gelir.

Bir adayın başvurduğu boş kadroya ortalama 200 rakip aday daha başvuruyor. Bu, ortalama olarak her adayın başvurduğu açık pozisyon için işe alınma şansının %0,4 olduğu anlamına gelir. Tabii ki daha deneyimli, daha eğitimli vb. olan adaylar için bu şans daha yüksektir. Ama burada adayların şanslarının eşit olduğunu düşünüyoruz, böylece yaklaşık resmi görmek için açıklık getirmek istediğimiz konu kafa karıştırıcı olmasın.

Fiziksel olarak bakacak olursak küresel iş piyasasında yani yabancı ülkelerde iş arayan bir aday ayda 15-20 işe başvurabiliyor. Olasılık teorisinden bu durumda adayın şansının yaklaşık %7,7 ~ 8 olduğunu biliyoruz. Yani en basitinden elimizden geleni yapıp yabancı şirketlere iş başvurusunda bulunsak bile iş bulma şansımız 100 üzerinden 8 civarındadır. Yüzde sekiz. İşte ana nüans: motivasyon, coşku, zaman vb. İş arayan bir aday olarak her zaman vaktimiz var mı, her ay 20 işe başvurabilir miyiz, her seferinde reddedilmeyi veya şirketlerden yanıt alamamayı tolere edebilir miyiz? Elbette iyi. Bu süreci 6 yıl boyunca tekrarlayan ve 6 yıl sonra işe alınan bir adayın olduğunu kesin olarak söyleyebiliriz. Ama bu 6 yıl sonra oldu. Tek tek işleri manuel olarak aramak, karşılaştırma yapmak ve uygulamak çok zaman alan, zaman alan ve enerji tüketen bir iştir.

Şirketin bakış açısına göre bir adayın düşünmesi gereken ilk önemli sorular şunlar olmalıdır:

1. Diğer rakip adaylara göre avantajlarım nelerdir? Hangi becerilerle diğer rakip adaylardan öne çıkabilirim?

2. Fiziksel olarak kaç işe başvurabilirim ve başvurabildiğim kadar çok işe başvurursam (yukarıdaki 20 iş), işe alınma şansımdan memnun muyum (yukarıdaki %7,7)? Başvuru için zaman ayırabilecek miyim? Reddedilmelerle baş edebilecek miyim?

Bölüm 2: Devletlerin Gözlükleri

Yakında...